Godfried Bomans
Godfried Jan Arnold Bomans (* 2. März 1913, Den Haag (NL) - 22. Dezember 1971, Bloemendaal) war ein Niederländischer katholischer Schriftsteller, Kolumnist und Mediapersönlichkeit. Bomans war jahrelang der meist gelesene Autor der Niederlande. Mehr als 60 Bücher stehen auf seinem Namen. Literarische Anerkennung in der Form eines Preises hat es bis jetzt für sein Werk noch nicht gegeben.
Zu seinen bekanntesten Werken gehören die (auch als Serie verfilmte) Bücher über Pa Pinkelman, sowie der Roman "Erik of het klein insectenboek" über einen kleinen Jungen, der aufwacht im Land der Insekten und dort jede Menge Abenteuer erlebt. Auch in der Grundschule wurde er viel gelesen; die achtteilige Serie über die drei Kinder Pim, Frits und Ida waren jahrzehntelang Pflicht beim Leseunterricht.
In den 50er Jahren brachte der damals noch katholische Verlag Het Spectrum das komplette Werk von Charles Dickens in Paperback auf den Markt. Bomans, Kenner von Dickensens Werke, spielte bei der Übersetzung eine Vorreiterrolle.
Bomans Werk ist schwer unter einen Nenner zu bringen. Sicherlich war er ein großer Stilist, konnte sowohl leichte Badinerien als schwere Romane schreiben. Er kann eher zu den Links-Katholiken gerechnet werden, so wie Michel van der Plas.
Inhaltsverzeichnis
Biographie
Geboren in Den Haag, zog er mit seiner Familie schon im zarten Alter von zwei Monaten nach Haarlem. Als Sekundarschüler war er Redakteur von Schülerzeitungen und veröffentlichte Kurzgeschichten. Später studierte er an der UvA (Universiteit van Amsterdam) Jura. Von 1938 bis 1939 war er Redakteur der Studentenwochenzeitung Propria Cures. 1939 zog er nach Nijmegen, wo er Philosophie studierte.
1932 veröffentlichte er sein Debut, Drijfjacht unter dem Pseudonym Bernard Majorick. Im selben Jahr erschienen Gebed voor Nederland und Bloed en liefde, ein historisches Bühnenstuck. Pieter Bas erschien Dezember 1936. Es war das erste Buch wo sein Jugendfreund Harry Prenen als Illustrator mitarbeitete. Prenen hat ab diesem Buch viele Bücher für Bomans illustriert.
Sein bekanntestes Werk, Erik of het klein insectenboek schrieb er in Nijmegen. Das Buch erschien im Dezember 1939 bei Het Spectrum. In Nijmegen war er auch zum ersten Mal offiziell Sinterklaas. Als die Ankünfte von dem "Goedheiligman" im Fernsehen ausgestrahlt wurden, spielte Bomans viele Jahre diese Rolle.
1943 schmiß er sein Studium und zog wieder nach Haarlem, seine Stadt am kleinen Flüßchen Spaarne. er heiratete dort seine Pietsie Verscheure am 14. April 1944. Die sakramentale Eheschließung fand erst nach dem 2. Weltkrieg statt, am 17. August 1945. Sie bekamen eine Tochter, Eva, in 1960.
Von 1940 bis 1952 übersetzte Bomans die Pickwick Papers von Dickens. Nach dem Krieg arbeitete er als Kunstredakteur und Redakteur. Sein Comic Pa Pinkelman en Tante Pollewop, mit Zeichnungen von Carol Voges, erschien ab November 1945 in de Volkskrant, damals noch eine katholische Tageszeitung. Dieser Comic erschien in 1976 auch als Fernsehserie. Sie wurde ausgestrahlt von der KRO (Katholieke Radio Omroep).
1956 gründete er den Haarlem Branch der Dickens Fellowship. Die ersten Jahren war er Präsident.
am 22. Dezember starb er, 58 Jahre alt, an einer Herzattacke. Am Weihnachtsabend des gleichen jahres wurde er in Bloemendaal, sein Wohnort, begraben auf dem Sint Adelbertfriedhof, Grabnummer 1235.
Bibliographie
| Kolom=* 1936 - Pieter Bas, Memoires of Gedenkschriften van Mr. P. Bas
- 1937 - Bloed en liefde
- 1939 - Een eeuw achter
- 1939 - De huis-tyran
- 1941 - Erik of het klein insectenboek
- 1941 - De drie koningen
- 1942 - De nieuwe Kerststal van de pastoor
- 1943 - Het ontbijt van koning Habbeba
- 1944 - Sint Jeanne d'Arc
- 1945 - Het duel
- 1946 - De avonturen van Pa Pinkelman
- 1946 - Moeder de gans
- 1946 - Sprookjes
- 1947 - Kopstukken
- 1948 - Avonturen van Tante Pollewop
- 1948 - De avonturen van Bill Clifford
- 1948 - Buitelingen. Aforismen, buitelingen en capriolen
- 1948 - Onstuimige verhalen
- 1949 - Wonderlijke nachten
- 1950 - Een halve eeuw Trappistenleven
- 1951 - Er dreigt een ramp! zegt Godfried Bomans
- 1952 - Pa Pinkelman in de politiek
- 1952 - De onsterfelijke Pa Pinkelman
- 1953 - Capriolen. Een tweede bundel buitelingen
- 1953 - De verliefde zebra
- 1953 - Jan de zebra
- 1953 - De ontevreden vis
- 1953 - Het luie jongetje
- 1953 - De ijdele engel
- 1954 - Het locomotiefje
- 1955 - Pinkelman omnibus
- 1955 - Nieuwe buitelingen. Facetten en aspecten
- 1956 - Het doosje
- 1956 - Wandelingen door Rome
- 1957 - Op het vinkentouw
- 1958 - Het Zondagskind
- 1959 - Jaarzang aan de Broederschap (Trou Moet Blycken)
- 1961 - Noten kraken
- 1962 - Omnibus
- 1962 - SITAS taalcursussen in Duits, Engels, Frans, Italiaans, Nederlands en Spaans
- 1963 - Op de keper beschouwd
- 1963 - Sprookjes kalenderboek
- 1965 - Sprookjesboek
| Kolom2=* 1965 - Van de hak op de tak
- 1966 - 1968 Pim, Frits en Ida (8 delen)
- 1966 - Denkend aan Vlaanderen
- 1967 - Juffrouw Langneus
- 1967 - Het verdwaalde eendje
- 1968 - Bontje en haar poesje
- 1968 - Bontje en haar pop
- 1968 - Bontje en haar toverschoentjes
- 1968 - Bontje heeft het druk
- 1968 - Juffrouw Piep
- 1968 - Het lelijke jonge eendje
- 1968 - Mijmeringen
- 1969 - Van hetzelfde
- 1969 - In de kou in samenwerking met Michel van der Plas
- 1970 - Oude en nieuwe buitelingen
- 1970 - Beminde gelovigen
- 1970 - Van dichtbij gezien. Rome, Jeruzalem, Maastricht, Zundert
- 1971 - De man met de witte das. Spelen in de zandbak van de Nederlandse politiek
- 1971 - Korte berichten
- 1971 - Een Hollander ontdekt Vlaanderen
- 1972 - Dickens, waar zijn uw spoken?
- 1972 - Op reis door de wereld en op Rottumerplaat
- 1972 - Gesprekken met bekende Nederlanders
- 1977 - Aforismen
- 1978 - Zout(e) nostalgie
- 1979 - Bloed en Liefde en ander toneelwerk
- 1981 - De glimlach die blijft
- 1984 - Open brief aan Het Venster
- 1984 - Brief aan Opland (oplage 20 ex.)
- 1986 - De ontdekking
- 1987 - Enige richtlijnen voor bisschoppen
- 1988 - Aantekeningen over onszelf
- 1989 - Merkwaardigheden rond de Camera Obscura
- 1989 - Cursiefjes
- 1990 - De ontluikende liefde tussen Pa Pinkelman en Tante Pollewop
- 1991 - Brieven van Bomans
- 1994 - Gedachten achter een bord spaghetti
- 1996 -1999 Werken I t/m VII
- 1996 - 2003 Supplementen op de Werken I t/m VII
- 1996 - De Dijk. Een onbekend handschrift van Godfried Bomans
- 1997 - De muziekstukken
- 1999 - Beste Godfried, beste Simon
- 1999 - De rijke bramenplukker
- 2004 - Goede bekenden van Bomans
- 2011 - Genieten in een gekkenhuis
- 2012 - Feestelijkheden te Hengelo
}}
Toneel
- 1931 - Bloed en liefde (uitgegeven in 1937)
- 1934 - Kroketten (revue t.g.v. inauguratiebal)
- 1939 - Een eeuw achter (spel in twee bedrijven)
- 1939 - De huis-tiran (klucht in twee bedrijven)
- 1941 - Koning Smulpaap (toneelstuk in vier bedrijven)
- 1941 - De drie Koningen (spel)
- 1943 - Het diner van koning Habbeba (sprookjesspel)
- 1944 - De nieuwe kerststal van den pastoor (spel in één bedrijf)
- 1944 - Sint Jeanne d'Arc (spel in één bedrijf)
- 1964 - Bill Clifford (boek bewerkt tot een komische opera op muziek van Jan Mul)
- 1979 - Bloed en liefde (en ander toneelwerk)
Dagboeken
- 1988 - Dagboek van Rottumerplaat
- 1993 - Dagboek van een gymnasiast (vroege jeugdherinneringen)
Essays
- 1946 - Moeder de gans
- 1952 - Meesters van de spotprent
- 1970 - De tijd van Dickens
- 1972 - Gesprekken met bekende Nederlanders
- 1973 - Mijmeren met Bomans
- 1975 - Een verdwenen facet van Haarlem
- 1984 - Allerlei van en over de Camera Obscura
- 1994 - Piet Paaltjens of Het drama te Foudgum
Preise und andere Anerkennungen
In Leiden (Breestraat 37) hängt ein Giebelstein zur Erinnerung an den Aufenthalt von Pieter Bas, genau wie in Guad (Hoge Gouwe 21). Beide Steine wurden von Bomans enthüllt. An seinem hundertsten Geburtstag, dem 2. März 2013, wurde in Den Haag (Bierkade 2a) eine Plaquette enthüllt. 1972 wrude die Godfried Bomans Genootschap gegründet. in 1977 wurde in Bloemendaal (Thijsse's Hof) eine kleine Statue von Mari Andriessen enthüllt. Es stellt den kleinen Erik da auf dem Schmetterling. In 1982 wurde in Haarlem (Wijngaardtuin) eine kleine Statue von Wim Jonker aufgestellt, Godfried Bomans darstellend. Die Regisseurin Gidi van Liempd verfilmte in 2004 Bomans Roman Erik of het klein insectenboek. Wegen seiner Hilfe an jüdische Untertaucher während des 2. Weltkrieges wurde ihm die Yad-Vashem-Anerkennung verliehen. In den Niederlanden sind viele Straßen und Schulen nach ihm benannt. Seit dem 5. Dezember 2009 trägt Planetoide 23404 den Namen Bomans. sie dreht auf 257 Mio. bis 426 Mio. Kilometer von der Sonne entfernt ihre Runden zwischen Mars und Jupiter. Durchmesser ungefähr 7 Kilometer. Tom Gehrels, Amerikanische Astronoom Niederländischer Abstammung, verlas die Anerkennung im Namen der Internationalen Astronomischen Union.
Externe links
- [internetadresse DBNL]
Discografie
- 1954 - Poëzie in beweging (grammofoonplaat)
- 1957 - Bomans, Godfried - 10"LP - PHILIPS - P 13034 R
- 1960 - Stemmen van schrijvers: Godfried Bomans, Bertus Aafjes (grammofoonplaat)
- 1963 - Draaitafelen met Bomans (grammofoonplaat)
- 1963 - Oliver! (grammofoonplaat)
- 1967 - Godfried leest Bomans (grammofoonplaat)
- 1969 - Jongelief/Nacht (grammofoonplaat)
- 1972 - Verhalen door Godfried Bomans (grammofoonplaat)
- 1972 - De droomwereld van Godfried Bomans (grammofoonplaat)
- 1975 / 1976 / 1977 - Godfried Bomans - De Kopstukken delen 1, 2 en 3 (grammofoonplaten, fragmenten uit het radioprogramma Kopstukken, uitsluitend van Bomans)
- 1988 - Protestant, Godfried Bomans, op cd We blijven lachen : deel 2, CNR QS 900.003-2
- 1988 - Wim Sonneveld interviewt Godfried Bomans op cd We blijven lachen: deel 3, Quintessence QS 900.004-2
- 1996 - Godfried Bomans - De Kopstukken, dubbel-cd, EMI 7243 8 54871 2 5 (heruitgave van de drie gelijknamige delen die eerder op grammofoonplaat werden uitgebracht)
- 2006 - Bomans was de naam, luisterboek op 4 cd's, Rubinstein, ISBN 9054443529
- 2006 - Godfried Bomans. De humor & ernst, luisterboek op 3 cd's, Rubinstein, ISBN 9054445424
- 2006 - Alleen op een eiland : dagboek van een eilandbewoner, Godfried Bomans, Jan Wolkers, Willem Ruis (radioprogramma van Gé Gouwswaard op 6 cd's, oorspronkelijk uitgezonden door de VARA en AVRO-radio in 1971) Rubinstein, ISBN 9054443316
- 2010 - Het Godfried Bomans Luisterboek, 6 cd's, Rubinstein, ISBN 9789047606024
- 2011 - Godfried Bomans over Het geloof in Sinterklaas, luisterboek op 1 cd, Rubinstein, ISBN 978-9-047-61180-6
- 2012 - De humor van Godfried Bomans & Simon Carmiggelt, 2cd luisterboek, Rubinstein, ISBN 978-9-047-61239-1
- 2013 - Bomans aan boord, luisterboek, Rubinstein, ISBN 978-9-047-613596
Over Godfried Bomans
- J. van Dyck, Ernst en luim in het werk van Godfried Bomans. Antwerpen: Standaard Boekhandel, 1958.
- Michel van der Plas, Herinneringen aan Godfried Bomans. Amsterdam-Brussel: Elsevier, 1972.
- Tony van Verre, Bomans was de naam. Bussum: Unieboek/Gooise Uitgeverij, 1978.
- Jan Bomans, In de stoel van Godfried. Bussum: Centripress, 1977 (= 1978).
- Jan Bomans, Godfried achteraf bekeken. Bussum: Centripress, 1978.
- Ed Popelier, Godfried Bomans. Nijmegen/Beveren: B. Gottmer/Orion, 1981.
- Bomansiana in de gemeentelijke openbare bibliotheek van Heemstede. Samengesteld en ingeleid door Hans Krol. Heemstede, Openbare Bibliotheek, 1981.
- Jeroen Brouwers, De spoken van Godfried Bomans. Amsterdam: De Arbeiderspers/Wetenschappelijke Uitgeverij, 1982.
- idem (aangevuld herdrukt als De wereld van Godfried Bomans. Amsterdam/Antwerpen: Atlas, 1998)
- Michel van der Plas, Godfried; het leven van de jonge Bomans 1913-1945. Bussum: Villa, 1982.
- Michel van der Plas, Buurmans gras: herinneringen aan Böll, Bomans en Van Duinkerken. Baarn: De Prom, 1986.
- Theo Kroon, Godfried Bomans. (AO-boekje 2457) Lelystad:Stichting IVIO, 1993.
- Harm Peter Smilde, De journalist Godfried Bomans; zijn bijdragen voor de Volkskrant en Elseviers Weekblad 1945-1948. Leiden: 'Weidend te midden der leliën', (Leidse Doctoraalscripties 5), 1993.
- Jac Aarts, Onder het stof ("Een documentair overzicht van twintig jaargangen "Godfried"), Haarlem, Godfried Bomans Genootschap, 1998 (1e druk), 2006 (2e herziene en vermeerderde druk).
- Freek van Leeuwen, 'En nu maar lopen...' Twee wandelingen met Godfried Bomans door Haarlem. Haarlem, Godfried Bomans Genootschap, 2000.
- Aad Meinderts/Dick Welsink (red.), Vier lichte letterheren. (Schrijversprentenboek 44) Den Haag/Amsterdam: Letterkundig Museum/Thomas Rap, 1999.
- Edward Krabbendam, Bomans als Provo. Haarlem: Godfried Bomans Genootschap, 2005.
- Gé Vaartjes, Godfried Bomans. Schrijver en televisiester. Haarlem: Godfried Bomans Genootschap, 2005.
- Jac Aarts (samenst.), Bomans Krant 2001-2006 compleet op cd-rom, uitgave in eigen beheer, 2006. Meer informatie op www.jacaarts.nl
- Fred Berendse, Bomans' Banden. Met Godfried Bomans door de omgeving van Haarlem. Haarlem, Godfried Bomans Genootschap, 2007.
- Jac Aarts, Met andere maten. Soest, Boekscout.nl, 2008.(Bomansstudies deel 1)
- Jac Aarts, Drukke tijden. Soest, Boekscout.nl, 2009. (Bomansstudies deel 2)
- Antoon Erftemeijer, Godfried Bomans, schrijver tussen kunstenaars. Haarlem, Frans Hals Museum / De Hallen, 2010.
- Jac Aarts (red.), Drukke lezers. Soest, Boekscout.nl, 2010. (Bomansstudies deel 3)
- Hans Krol (samenst.), Bomans in Beeld; Godfried Bomans in 40 portrettekeningen, cartoons en karikaturen. Heemstede, 2010.
- Jac Aarts (samenst.), Bomans Weekblad 2007-2011 compleet op cd-rom, uitgave in eigen beheer, 2011. Meer informatie op www.jacaarts.nl
- Simon Carmiggelt, Godfried, 2011.
- Jac Aarts, We worden diep. Soest, Boekscout.nl, 2012. (Bomansstudies deel 4)
- G.A. van der List, Godfried Bomans ter herinnering 1913-1971. Amsterdam, Elsevier/Reed Business Media. 2013.
- Jac Aarts (red.) De tweede verdieping. Soest, Boekscout.nl, 2013. (Bomansstudies deel 5)
Zie ook
Externe links
- Godfried Bomans Genootschap
- Vorlage:Link dbnl auteur
- Biografie in het Biografisch Woordenboek van Nederland
- Biografie in het Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde
- Over zijn voorzitterschap van de Haarlemse Sociëteit Teisterbant
- Bomans (2001) in het uur van de Wolf
- Dossier Godfried Bomans (1913-1971) van de Koninklijke Bibliotheek (Nederland)
